Posts

Showing posts from August, 2025

दहीहंडीचे महत्त्व

Image
  दहीहंडी 🎉 हा महाराष्ट्रात साजरा होणारा अतिशय लोकप्रिय आणि ऊर्जावान उत्सव आहे. हा सण प्रामुख्याने जन्माष्टमी च्या दुसऱ्या दिवशी (कृष्णजन्माच्या दुसऱ्या दिवशी) साजरा केला जातो. दहीहंडीचे महत्त्व: भगवान श्रीकृष्ण लहानपणी दही, लोणी चोरण्याचा खेळ खेळायचे. त्यावरूनच परंपरेतून मटकी फोडण्याची प्रथा सुरू झाली. श्रीकृष्णाच्या बाललीलांचा स्मरण म्हणून हा उत्सव केला जातो. साजरा करण्याची पद्धत: उंचावर मटकी (हंडी) लटकवली जाते. त्यात दही, लोणी, तूप, नारळ, फळे व गोडधोड ठेवले जाते. युवकांचे पथक (गोविंदा पथक) मानवी मनोरे करून हंडी फोडतात. यावेळी ढोल-ताशा, टाळ्या, गाणी, नाच या सर्वांचा उत्साह असतो. आधुनिक रूप: आज अनेक ठिकाणी दहीहंडी स्पर्धा होतात. मोठ्या हंड्या उंचावर बांधल्या जातात. प्रचंड बक्षिसे ठेवली जातात. "गोविंदा आला रे आला" हा नारा गाजतो. 👉 दहीहंडी म्हणजे श्रद्धा, परंपरा, खेळ व उत्साह यांचा सुंदर संगम आहे.

🌸 कृष्ण जन्माष्टमी 🌸

Image
  🌸 कृष्ण जन्माष्टमी 🌸 कृष्ण जन्माष्टमी हा भगवान श्रीकृष्णाच्या जन्माचा पावन उत्सव आहे. हा सण श्रावण व भाद्रपद महिन्यात (तिथीनुसार) साजरा केला जातो. श्रीकृष्णाचा जन्म भाद्रपद कृष्णपक्षातील अष्टमी तिथीला , रोहिणी नक्षत्रात झाला, म्हणून या सणाला जन्माष्टमी किंवा गोकुळाष्टमी असे म्हणतात. 🔱 धार्मिक महत्त्व श्रीकृष्णावतार भगवान विष्णूंनी अत्याचार संपवण्यासाठी आणि धर्मसंस्थापनेसाठी कृष्णावतार घेतला. त्यांचा जन्म मथुरेत कारागृहात झाला. व्रत व उपासना भक्त उपवास करतात, दिवसभर नामस्मरण करतात. रात्री बारा वाजता श्रीकृष्णजन्माचा सोहळा करतात. बालकृष्णाला पाळण्यात ठेवून "नंदघरी आनंद झाला" अशा गाण्यांनी वातावरण आनंदमय होते. पूजा भगवान कृष्णाला फुले, तुलसीदल, लोणी, दही, दूध अर्पण केले जाते. गोकुळात गोकुळाष्टमीला दहीहंडी फोडून उत्सव साजरा होतो. 🌿 सांस्कृतिक महत्त्व महाराष्ट्रात दहीहंडी मोठ्या उत्साहात साजरी केली जाते. यामध्ये श्रीकृष्णाने बालपणी गोपाळांसह लोणी-दहीच्या हंड्या फोडल्या, त्याचे प्रतीक मानले जाते. यामुळे एकता, साहस व संघभावना वाढीस लागते....

🌿 श्रावण महिना महत्त्व 🌿

Image
🌿 श्रावण महिना महत्त्व 🌿 हिंदू पंचांगानुसार आषाढ पौर्णिमेनंतर सुरू होऊन भाद्रपद अमावास्येपर्यंत येणारा श्रावण महिना अतिशय पवित्र व धार्मिक मानला जातो. या महिन्यात निसर्गसुद्धा ताजातवाना होतो आणि धार्मिक व्रत, उपास, पूजाअर्चा, उत्सव यांचा उत्साह दिसतो. 🔱 धार्मिक महत्त्व भगवान शंकराची उपासना – श्रावण महिन्यातील प्रत्येक सोमवार हा श्रावण सोमवार व्रत म्हणून पाळला जातो. भगवान शंकराला बिल्वपत्र, जल, दुग्ध, धतूरा अर्पण करून आरोग्य, आयुष्य आणि ऐहिक सुखसमृद्धीची प्रार्थना केली जाते. समुद्रमंथनाशी संबंध – पुराणकथेनुसार समुद्रमंथनावेळी हाला­हल विष बाहेर आले आणि ते भगवान शंकरांनी पिऊन सृष्टीचे रक्षण केले. त्यामुळे श्रावण महिन्यात शिवपूजेचे विशेष महत्त्व आहे. हरितालिका तीज – महिलांसाठी विशेष व्रत. देवी पार्वतीने भगवान शिवाला पती म्हणून प्राप्त करण्यासाठी हे व्रत केले होते. नागपंचमी – सर्पांची पूजा करून पर्यावरण आणि प्राणीविश्वाशी सुसंवाद साधण्याचा हा दिवस. रक्षाबंधन – भाऊ-बहिणीच्या प्रेमाचे प्रतीक असणारा सण. गोपालकाला, कृष्णजन्माष्टमी – भगवान श्रीकृ...